Według wciąż powszechnego przekonania problemy z tarczycą dotyczą niemal wyłącznie kobiet w średnim wieku. Ten stereotyp dawno przestał być jednak aktualny a obecnie guzy tarczycy oraz choroby tarczycy coraz częściej są wykrywane nawet u dwudziestoparoletnich mężczyzn. Dowiedz się, jak regularnie badać tarczycę oraz jakie mogą być objawy problemów z czynnością tego narządu.
Jakie są objawy problemów z tarczycą?
Niestety, zarówno guzy tarczycy jak i autoimmunologiczne choroby tego narządu przeważnie nie dają specyficznych objawów, zwłaszcza na wczesnych etapach rozwoju. Z tego powodu, problemy z tarczycą bardzo często są rozpoznawane przy okazji. Na przykład podczas badania jamy brzusznej lekarz stwierdza miejscowe stłuszczenie wątroby i pyta pacjenta o stan tarczycy. Następnie USG wykazuje obecność na tarczycy guzów oraz nieprawidłową budowę narządu.
W niektórych przypadkach nieprawidłowa czynność tarczycy może jednak dawać pewne objawy niespecyficzne takie jak:
- 1. Przewlekłe zmęczenie
- 2. Trudności w zasypianiu
- 3. Nerwowość i problemy z koncentracją
- 4. Osłabienie układu odpornościowego
Czy jednak brak wymienionych powyżej objawów oznacza, że nasza tarczyca na pewno jest zdrowa? Absolutnie nie! Narząd ten należy do wyjątkowo zdradliwych, stąd też wskazane jest regularne wykonywanie jego badań, zwłaszcza że nie są one drogie i nie odznaczają się inwazyjnym charakterem.
Jak prawidłowo kontrolować stan tarczycy?
Standardowy zestaw badań „na tarczycę” obejmuje jedynie oznaczenie stężenia dwóch hormonów. Niestety, to o wiele za mało, aby móc stwierdzić, czy nasza tarczyca naprawdę jest zdrowa. Zdarza się, że nawet duże guzy na tarczycy w żaden sposób nie wpływają na poziom wspominanych dwóch hormonów. Kontrole tarczycy powinny więc obejmować także:
- 1. Badanie krwi z oznaczeniem kalcytoniny, Tyreoglobuliny(TG), anty-Tyreoglobulina(anty-TG) oraz anty-TPO
- 2. Badanie USG tarczycy oraz okolicznych węzłów chłonnych
Dopiero powyższy zestaw badań będzie w stanie wstępnie zobrazować kondycję naszej tarczycy. Warto jednak pamiętać, że sam termin USG tarczycy w żaden sposób nie wyczerpuje kwestii. Dla prawidłowej oceny stanu tarczycy a także dla celów dalszej diagnozy badanie USG powinno odznaczać się wysoką jakością.
Dlaczego jest to tak ważne? Badanie ultrasonograficzne wykonywane przeciętnej jakości ultrasonografem przez zwykłego radiologa z dużą dozą pewności będzie niedokładne. Jest to niestety częsty problem osób, u których USG wykazało np. guzy tarczycy. Często dopiero powowne USG, wykonane już w dobrym gabinecie, pozwala ocenić, że np. to, co wstępnie zostało opisane jako potencjalnie groźna rozlana zmiana ogniskowa tak naprawdę jest po prostu nieprawidłową strukturą miąższu wskazującą na początek choroby autoimmunologicznej tarczycy.
Zdecydowanie najlepszą opcją jest wykonywanie USG bezpośrednio w dobrym gabinecie endoktrynologiczym lub klinice. Lekarz specjalista endoktrynolog będzie w stanie dostrzec szczegóły, które przez zwykłego radiologa mogą zostać pominięte.
Jak często należy wykonywać badania na tarczycę? W przypadku osób mających w rodzinie krewnych z chorą tarczycą lub cierpiących na choroby autoimmunologiczne wskazane jest kompleksowe badanie tarczycy co 6 miesięcy. W pozostałych przypadkach, można badać tarczycę raz na rok, chociaż oczywiście częstsze badania krwi oraz USG w niczym nam nie zaszkodzą.
Guz tarczycy? To nie koniec świata!
Guzy na tarczycy są bardzo często diagnozowane podczas badania USG. Warto wiedzieć, że:
- Po pierwsze: bardzo niewielki odsetek guzów okazuje się niebezpieczny
- Po drugie: ogromna większość nowotworów tarczycy jest całkowicie wyleczalna
Oczywiście, ogromne znaczenie będą mieć odpowiednio szybko postawiona diagnoza a także jakość badania USG. Co natomiast w przypadku, gdy musimy wykonać biopsję? Tutaj należy zachować szczególną ostrożność. Endoktrynolodzy często załamują ręce nad wynikami biopsji przeprowadzanych w zwykłych gabinetach lub ośrodkach zdrowia. Zdarza się, że wynik jest po prostu niedokładnie opisany, co sprawia, że lekarz specjalista endontrynolog nie jest w stanie ocenić, jakie właściwie kroki powinny zostać podjęte.
Biopsję tarczycy należy wykonywać jedynie w dobrych gabinetach lub klinikach. Stanowi to gwarancję adekwatności badania oraz precyzyjnego opisu. Zdecydowanie najlepszą opcją jest tzw. biopsja na cztery ręce. Polega na ona tym, że zabieg jest dokonywany przy udzialu endoktrynologa oraz patologa. Specjalista endoktrynolog bezpośrednio przed biopsją wykonuje jeszcze raz badanie USG a patolog pobiera wycinek tkanki, który następnie jest badany.
Czy choroby tarczycy są czymś, czego należy się bać? Odpowiedź brzmi: nie. Jednocześnie jednak naprawdę warto regularnie badań stan tego narządu a także zadbać o to, aby owe badania były wykonywane w odpowiednio wysokim standardzie.
Pamiętajmy, że nawet z chorą tarczycą jak najbardziej można żyć pełnią życia. Oczywiście, warto zadbać o kondycję tarczycy już wcześniej. Narząd ten źle znosi przede wszystkim papierosy, kofeinę a także chroniczne niedobory witaminy D3 oraz selenu.
RŁO
