Kwota wolna od podatku rozumiana jest zasadniczo jako kwota dochodu wolnego od obowiązku zapłaty podatku dochodowego. Jest to jeden z elementów polskiego systemu podatkowego. Pierwotnie była to określona kwota, co do której podatnicy nie musieli odprowadzać podatków. Taki system kwoty wolnej od podatku funkcjonował aż do 2016 roku. Od 2017 roku, wprowadzane są zmiany w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1128) „Ustawa o PIT”, które prowadzą do uzależnienia kwoty wolnej od podatku, od podstawy jego obliczenia. Jak więc w praktyce funkcjonuje obecnie kwota wolna od podatku, na jaką wysokość zwolnienia może liczyć podatnik? Jak skorzystać z tej preferencji?
Kwota wolna od podatku w praktyce
Pierwszą ważną informacją dla podatnika jest informacja, że aby skorzystać z preferencji w postaci kwoty wolnej od podatku nie potrzeba dodatkowych dokumentów, ani wniosków. Jeżeli podatnik spełnia wymogi ustawowe (warunki ustalone przez ustawodawcę do skorzystania z kwoty wolnej od podatku), może skorzystać z kwoty wolnej od podatku bezpośrednio w zeznaniu podatkowym PIT (na przykład deklaracji PIT-36 lub PIT-37). Kwota wolna od podatku może zostać rozliczona zarówno w przypadku rozliczenia deklaracji samodzielnie (indywidualnie), jak i przy rozliczeniu wspólnym małżonków.
Warunki skorzystania z kwoty wolnej od podatku
Pierwszym aspektem, w zakresie możliwości skorzystania z kwoty wolnej od podatku, jest więc weryfikacja warunków, jakie powinien spełnić podatnik, by móc pracować na tej preferencji. Przede wszystkim należy zauważyć, że kwota zmniejszająca podatek dotyczy tylko podatników podatku dochodowego (PIT), tj. osób fizycznych, które rozliczają się według skali podatkowej. Będą to zasadniczo podatnicy korzystający z deklaracji PIT-36 i PIT-37. Kwota wolna od podatku została opisana w ramach zasad funkcjonowania skali podatkowej, w art. 27 ustawy o PIT. Tam ustawodawca ustanowił zasady dla podatników rozliczających się w ramach skali podatkowej i zdecydował, że podatek będzie wynosił, zgodnie z podziałem dla podstawy obliczenia podatku w złotych, do 85 528 – podatek wynosi 17%, minus kwota zmniejszająca podatek. Natomiast, w przypadku podstawy obliczenia podatku w złotych ponad 85 528 złotych, podatek wynosi 14 539 zł 76 gr + 32% nadwyżki ponad 85 528 zł, minus kwota zmniejszająca podatek.
Wysokość możliwej kwoty wolnej od podatku
Po weryfikacji możliwości skorzystania z kwoty zmniejszającej podatek, należy sprawdzić jakiej wysokości kwota należy się danemu podatnikowi. W tej sytuacji ustawodawca zdecydował o wprowadzeniu czterech progów zwolnienia. Dla podstawy obliczenia podatku nieprzekraczającej 8000 zł kwota wolna od podatku wynosi 1360 zł. Dla drugiej grupy, czyli dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 8000 zł i nieprzekraczającej kwoty 13 000 zł – wynosi sumę wyliczoną na podstawie obliczenia: 1360 zł pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 834 zł 88 gr × (podstawa obliczenia podatku – 8000 zł) ÷ 5000 zł. Trzeci próg podatkowy, dla grupy podstawy obliczenia podatku wyższej od 13 000 zł i nieprzekraczającej kwoty 85 528 zł – wynosi 525 zł 12 gr. Dla czwartego progu podatkowego dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 85 528 zł i nieprzekraczającej kwoty 127 000 zł, kwota wolna od podatku wynosi 525 zł 12 gr pomniejszone o kwotę obliczoną według obliczenia: 525 zł 12 gr × (podstawa obliczenia podatku – 85 528 zł) ÷ 41 472 zł.
Materiał partnera
