Mózg jest jednym z naszych najważniejszych organów, ale pomimo zaangażowania naukowców i rozwoju technologii nadal kryje w sobie wiele tajemnic. Wraz z postępami badań naukowych okazuje się, że niektóre rozpowszechnione teorie o jego działaniu są nieprawdziwe. Co wiemy o mózgu i które informacje, które słyszymy wielokrotnie, są błędne?
Wykorzystujemy tylko 10% naszego mózgu?
Zapewne wielokrotnie spotkaliście się z teorią o ogromnym, niewykorzystanym potencjale naszego mózgu. Okazuje się jednak, że koncepcja o wykorzystywaniu zaledwie niewielkiego procentu mózgu jest mitem. W rzeczywistości większa część naszego mózgu pracuje przez cały czas, przetwarzając ogromne ilości bodźców z naszego otoczenia. Wielu z nich nie rejestrujemy nawet świadomie, ponieważ zasoby naszej uwagi są ograniczone. Wydawać by się mogło, że podczas snu mózg ma czas na regenerację, ale w rzeczywistości pracuje nawet w nocy. Czy to oznacza, że nie możemy zwiększyć wydajności naszego mózgu? Absolutnie tak nie jest! Możemy usprawnić działanie naszego umysłu systematycznie go trenując, co pozwoli na zwiększenie na przykład koncentrację lub pamięci. Potencjał nie jest jednak nieograniczony.
Uszkodzenia mózgu są trwałe?
Naukowcy obalili teorię o używaniu zaledwie 10% naszego mózgu, przytaczając argumenty, że w przypadku jego uszkodzenia, nie powinno to wpływać na funkcjonowanie i myślenie danej osoby. Istniałby przecież zapasowe rezerwy gotowe przejąć zadania. W rzeczywistości nawet niewielkie urazy głowy mogą przynieść trwałe, negatywne skutki na działania mózgu. Kiedyś naukowcy wierzyli, że zniszczenie komórek mózgu jest nieodwracalne i rokowania dla chorych nie były optymistyczne. Okazuje się jednak, że uszkodzenia mózgu nie muszą być trwałe. Neuroplastyczność jest zadziwiającą funkcją naszego umysłu, która pozwala na utworzenie nowych połączeń pomiędzy neuronami, co w wielu przypadkach pozwoli na odbudowanie mózgu i odzyskanie czasowo utraconych funkcji. Nasz mózg posiada niesamowitą zdolność do regeneracji, ale należy pamiętać, że największą szansę na powrót do pełnej sprawności mają osoby młode.
Wraz z wiekiem zdolności naszego mózgu są coraz mniejsze?
Niestety im jesteśmy starsi, tym mniej posiadamy komórek nerwowych. W większości przypadków utrata neuronów nie wywiera wielkich szkód, ponieważ jest ich w naszym mózgu ponad 86 miliardów, a neuroplastyczność pomaga zastąpić utracone neurony tworząc nowe ścieżki. Wraz z wiekiem ścieżki mogą być jednak coraz dłuższe, a kojarzenie faktów lub przypominanie sobie niektórych imion czy pojęć może być dłuższe. Czy możemy coś z tym zrobić? Trenujmy mózg! Obszary wykorzystywane często są sprawniejsze i dłużej działają bez zarzutu.
Mózg ma ciągle wiele tajemnic do odkrycia
Chociaż chcielibyśmy wierzyć, że nasz mózg ma ogromny potencjał do rozwoju, to jego zasoby są ograniczone. Nie posiadamy co prawda uśpionych zdolności, czekających na rozbudzenie w nieużywanej cześć mózgu, ale działanie tego organu jest fascynujące i ciągle niezbadane w pełni. Być może w przyszłości doniesienia naukowców odkryją przed nami nowe możliwości wykorzystania mózgu.
MGU