Zakup mieszkania z przeznaczeniem na wynajem traktowany jest jako bezpieczna inwestycja. Pieniądze trzymane w banku zazwyczaj nie przynoszą dużych dochodów z odsetek, poza tym inflacja wciąż zmniejsza ich realną wartość. Tymczasem posiadanie nieruchomości, którą za odpowiednią umową zamieszkuje ktoś inny, wiąże się zazwyczaj z korzyściami finansowymi. Jakie są prawa i obowiązki ciężące na obu stronach takiej umowy?
Po stronie właściciela
Nieruchomość musi być zdatna do zamieszkania – jeżeli instalacje i urządzenia nie są sprawne, najemca ma prawo wystąpić o naprawienie ich. Jest to, na równi z niedopuszczeniem do pogorszenia właściwości użytkowych i sprawności technicznej, podstawowy obowiązek wynajmującego. Musi zapewnić najemcy możliwość korzystania z mediów, windy oraz innych instalacji i urządzeń, które wchodzą w skład lokalu. Właściciel, czyli wynajmujący mieszkanie, tworzy protokół zdawczo-odbiorczy. Powinien on zawierać informacje o stanie liczników wody, prądu i gazu w momencie przekazania mieszkania oraz o sprzętach i meblach, jeśli takowe wchodzą w skład mieszkania. Dobrze jest sporządzić zdjęcia tych przedmiotów, aby uniknąć w przyszłości kwestii spornej co do ewentualnych zniszczeń. Właściciel ma prawo pobrać kaucję na poczet ewentualnych przyszłych zniszczeń lub zabezpieczenie nieuregulowanych opłat. Jej wysokość nie może być wyższa niż dwunastokrotność czynszu. Jeżeli wynajmujący postanowi podnieść wysokość tzw. odstępnego, musi poinformować o tym pisemnie. Okres wypowiedzenia wynosi wówczas trzy miesiące, a nowa opłata będzie obowiązywać od czwartego.
Po stronie najemcy
Najemca powinien przede wszystkim korzystać z nieruchomości zgodnie z jej przeznaczeniem opisanym w umowie. Oznacza to, że jeżeli lokal ma być eksploatowany na cele mieszkaniowe, to nie można w nim otworzyć gabinetu. Innym podstawowym obowiązkiem jest terminowe uiszczanie opłat. Nieprzestrzeganie tej zasady może skutkować wypowiedzeniem umowy przez wynajmującego. Najemca także musi dbać o utrzymywanie lokalu we właściwym stanie technicznym. Oczywistym jest, że z czasem pojawiają się usterki wynikające z normalnego użytkowania i za ich naprawę odpowiada właściciel. Kiedy jednak powstaną one w wyniku działania najemcy, musi on we własnym zakresie doprowadzić je do pierwotnego stanu. Osoba zamieszkująca nieruchomość ma prawo do przestrzegania jej miru domowego, a oznacza to, że właściciel w żadnym wypadku nie może wejść do lokalu bez wcześniejszego uzgodnienia tego z lokatorem. Powszechnym błędem jest przekonanie o tym, że obowiązek meldunkowy jest już nieaktualny. Umowa najmu daje podstawę prawną umożliwiającą zameldowanie się, a próba umieszczenia w umowie zapisu zabraniającego tego, byłaby nakłanianiem do łamania prawa.
Relacje wynajmujący-najemca często są niełatwe. Wynika to z tego, że każdej ze stron zależy przede wszystkim na zabezpieczeniu własnych interesów. Warto już w momencie podpisywania umowy zawrzeć w niej szczegóły dotyczące postępowania w konkretnych przypadkach oraz wszystkich wcześniejszych ustnych ustaleń. Pomoże to w przyszłości zapobiec ewentualnym problemom.
AKA
